12 Sebab Mengapa Photographer Menggunakan Kamera Filem

Nikkormat | Nikon F-mount Film SLR

"Beb, tadi aku lepak menyotong dgn budak raver kat Taman KLCC, aku nampak ada budak-budak foto buat photoshoot. Pelik doh aku tgk kamera diorang, takde LCD. Kamera filem aku rasa."
"Filem? Wujud lagi? Ehh siyes laaa sekarang dah 2017 kot. Dah kenapa nak guna kamera yg punya lah payah mcm tu. Tak paham aku. Kan senang guna kamera digital je."

FYI, film photography tak pernah mati. Yup, penggunanya tidak seramai pengguna digital, tapi setakat ni genre filem belum pupus lagi. In fact, makin ramai geng digital yg join film photography selepas teracun.

Super Ricohflex | TLR | Medium Format 6x6

Persoalan utama - di zaman yg serba canggih, even smartphone pun boleh mengambil gambar persis DSLR, kenapa masih ada golongan yg menggunakan kamera filem? 

Kenapa masih ada golongan yg sanggup menyusahkan diri mengeshoot dgn frame terhad sebanyak 36 keping kemudian kena hantar kedai cuci dan lepas beberapa hari baru dpt result?

Dari pandangan photog marhaen dan org biasa, film photography ni dah kira antik, lapuk, dan mmg ramai anggap ianya dah pupus. 

Tapi tu pandangan org biasa. Jom kita tengok apa pulak pandangan film photographer itu sendiri.

1. CHEAPER ALTERNATIVE

Setakat ni, pada bulan kemerdekaan tahun 2017, kamera digital berformat fullframe termurah adalah:

1. Canon 5D Mark 1 (atau 5D Classic) - sekitar RM1200-RM2000
2. Canon 5D Mark 2 - RM2500 - RM4000
3. Nikon D700 - RM2000 - RM3500
4. Nikon D600 - RM2500 - RM3500
5. Sony A7 (first gen) - RM3000 - RM4000

Takde la murah sangat pun kan? Tu harga body je tau. Lens kira asing. 

Now let's take a look at film cameras. Oh bagi anda yg tak familiar dgn film photography, kamera filem ni usually dah mmg fullframe okeh. 

Zenit E & Helios 44-2 58mm F2 | Russian M42-mount Film SLR

Dgn bajet hanya RM400, biasanya anda dah boleh beli seketul mechanical film SLR beserta lens 50mm, contohnya Zenit E+ Helios 44-2 58mm F2 seperti dlm gambar di atas. Yup, RM400 sahaja. Well of course la tgk condition jugak tapi harga dia mmg sekitar range tu la. Dan lens tu pulak boleh guna kat kamera digital dgn bantuan adapter. 

High-end body filem pulak, seperti Nikon F100, F3, F4, F5, F6, Canon 1V dan lain-lain, paling mahal pun biasanya RM2000. Performance setanding pro model Nikon mcm Nikon D3 dan D4. 

Ok tu dalam kategori fullframe. Sekarang kita masuk Medium Format pulak. Kamera medium format digital, harga dia lebih kurang sama dgn harga kereta. Fullstop. Titik. Noktah. Berangan je la yg mampu. 

Tapi kalau kamera medium format filem? Bawah RM1000 pun berlambak je boleh dapat. TLR jenama Yashica, Seagull dalam RM500-600 je pun. Swirl bokeh lagi. Kamera Pentax kat gambar atas ni adalah kamera medium format. Dlm RM2000 boleh dpt set macam ni siap dgn 2 lens lagi ha. 

So basically, jika kita mengidam teruk nak merasa fullframe atau medium format tapi wallet tak cukup tebal, kita boleh pilih kamera filem sebagai alternatif yg lebih murah.

2. ASAH SKILL

Pentax 645 | 45mm F2.8 | Kodak TMAX 400

Ok, let's face it - semua jurufoto mengaku tau pasal exposure. Semua tau guna mode M bila amik gambar.

Tapi berapa ramai yg betul-betul berani amik gambar guna mode M tanpa melihat kpd hasil gambar dan tanpa menggunakan button Delete? Tak berani bai. Tak confident. Lepas shoot mesti nak tengok. Tak jadi, delete. Amik lagi. Lepas tu bila dah amik, tengok-tengok tak cantik, ahhh takpe balik nanti edit.

Anda takde chance nak buat mcm tu bila guna kamera filem. Simply becoz takde gambar yg boleh d-preview. LCD pun tarak. 

Maka dalam ertikata lain, sebelum menekan punat shutter, anda kena make sure segala setting ISO Aperture Shutter Speed, Composition, Horizontal Line dan lain-lain semuanya dah perfect. Kalau tak, anda dah membazir 1 frame. Dah la bazir, satu tu je pulak tu gambar yg ada.

So bila guna kamera filem ni, ia boleh mengasah skill anda, especially dalam mengaplikasikan teknik Sunny-16, serta menjadikan anda lebih peka dgn segala jenis faktor yg mempengaruhi hasil gambar anda. Bila dah terer guna kamera filem, guna digital pun akan makin terer, kurang dah test shot test shot ni, sbb sekali amik terus jadi. Kaedah ini secara tak langsung jugak dapat didik kita jadi lebih confident dgn setiap gambar yg diambil.

3. NATURAL GRAIN

Olympus MJU II | Fujifilm Neopan 1600

Ok bab ni subjektif, bergantung kpd citarasa masing-masing. Tapi memang ada golongan yg lebih sukakan noise (atau grain) yg terhasil drpd kamera filem berbanding digital, dgn alasan, noise kat digital ni tak se-natural grain pada filem. Ni mmg ikut mata sendiri la. Bagi aku cantik je mana-mana pun.

Tapi yg pasti, bila guna filem ni noise mmg teruk haha. Guna filem ISO100 pun noise mcm guna ISO400 kat kamera digital.

4. DIDIK MENGHARGAI SETIAP FRAME

Nikon FM | Micro Nikkor 55mm F2.8 AI-s

Seketul filem berformat 35mm (atau 135mm) boleh menyimpan max 36 keping gambar (38, 39 kalau guna kamera mekanikal). Kalau filem 120mm pulak sekitar 10, 12, 15, tengok frame. 

Bandingkan dgn kad memori berkapasiti 128GB.

Nampak mmg 128GB tu boleh simpan berjuta gambar. Tapi adakah kesemua gambar yg disimpan itu berkualiti dan bernilai utk disimpan?

Disebabkan hanya mempunyai 36 exposure, menggunakan kamera filem dapat mendidik kita utk appreciate setiap frame yg ada, bkn utk dibazirkan dgn gambar yg tak jadi, yg senget benget, yg out of focus, sekaligus mendidik kita utk shoot perfect siap-siap pada frame tersebut.

Tambah pulak kalau kita print gambar-gambar tu lepas tu sumbat dalam album. Mcm gambar-gambar kita masa kecik dulu. Fuh kenangan sepanjang zaman. Gambar digital? Muntah nak kena scroll beribu keping.

5. DIDIK KITA BERSABAR

Nikon F90 | Vivitar 19-35mm F.3.5-4.5 | Kodak ProImage 100

Film photography, especially dgn mechanical camera is slow. Yup, nak amik 1 gambar, kalau belum kenal betul lagi dgn kamera tu, boleh amik masa 5 minit. Sampai letih mata tu duk focus dalam viewfinder. Sebab semuanya manual; focus, tukar aperture guna aperture ring, tukar shutter speed kat dial yg limit dia hanya 1/1000, dgn viewfinder takde tunjuk info so lepas setting kena tengok kat kamera apa yg kita dah set. Penat. Tapi lepas develop filem tengok-tengok gambar menjadi, puas hati bai! Dia punya feeling tu tak terkata la.

6. BALING ANJING BOLEH MATI

Nikon F2AS | Nikon F-mount Film SLR

Pernah terfikir kenapa kamera zaman nenek moyang ni masih bertahan sampai sekarang? Padahal production dah lama stop.

Kamera filem mekanikal, built to last forever. Kukuh, berat mcm kereta kebal. Thats why masih boleh bertahan sampai skrg walaupun dibina pada tahun 1940-an. Bila pegang pun, boleh rasa berkualitinya kamera tu, dia punya weight, built quality.

7. ZOMBIE APOCALYPSE-COMPATIBLE

Perasan tak aku banyak taip kamera mekanikal dalam ayat-ayat sebelum ni? Ha untuk pengetahuan korang, kamera mekanikal ni maksudnya tak perlukan bateri. Yup, ia boleh digunakan tanpa bateri sebab ia beroperasi secara mekanikal 100%. Bateri hanya diperlukan utk tujuan metering, itupun kalau korang dah mmg power Sunny-16, tak payah dah metering ni, meter congak sendiri je.

Pasar Siti Khadijah
Olympus MJU II | Fujifilm PAN 400

So what does this mean? Andaikata la satu hari nanti dunia kita jadi mcm cerita The Walking Dead, atau Judgment Day Terminator, hidup dalam keadaan darurat, duk bawah tanah pakai lampu pelita, mana nak cekau bateri utk hidupkan kamera? Ehhh kamera aku mana pakai bateri, apedehal.

8. KELIHATAN LEBIH KACAK

Let's face it; bagi model bergambar dgn kamera filem sebagai prop adalah sangat kacak. Tak kisah la kamera tu elok ke rosak ke, bagi je dia pegang, amik gambar, confirm gambar jadi extra kacak.

Tu belum masuk lagi bab kalau kita sebagai photographer yg gantung kamera filem kat leher. Pengalaman aku la kan, pernah sekali tu kat sebuah shopping mall di KL, dekat 5 pompuan usha dgn lirikan manja sbb aku tgh pakai kamera filem masa tu. Okfineakutipujesapesuruhpercaya.

9. BAU CHEMICAL DAP DAP

Ha ni photographer yg develop sendiri je yg melalui pengalaman sebegini. Bau film, bau chemical tu syiok bai. Layan je masa tgh develop tu.

10. THE EXPERIENCE

Biasa shoot digital, selagi buffer boleh telan, bursttttttt. Tapi bila guna kamera filem, khasnya yg mekanikal, lepas shoot, kalau tekan shutter button tu tak jadik apa dah. Kena krek krek kasi advance frame yg dah exposed tadi. Kalau TLR, ada crank utk kita pusing. Lepas tu dia punya bunyik mirror slap, siap boleh dengar spring tu melantun. Bunyik self timer lagi. Split screen dalam viewfinder. Tengok imej songsang menerusi waist finder. Seronok beb.

11. MEMBER TAK JADI PINJAM

Member tetibe call, kata nak pinjam kamera. Kita bukan tanak bagi, tapi kita jaga baik kamera ni, mandikan, tido berpelukan, tak pernah berjauhan, tetibe member nak pinjam. Silap haribulan dia bagi balik dlm keadaan yg teruk; calar ke kemik ke rosak ke.

Solution nya? Jgn guna digital. Guna filem. Sape je nak pinjam?

12. SEKSI

Last but not least, film cameras are sexy. Seriously. Sampaikan camera manufacturer seperti Olympus dan Fujifilm cipta kamera mirrorless dgn rekabentuk film SLR dan rangefinder.

Sebenarnya banyak lagi yg boleh diceritakan dari segi teknikal, seperti film punya dynamic range is better, handles overexpose better, etc etc, tapi aku taip panjang-panjang karang bkn korang nak baca. So cukuplah sekadar ini dulu. Ada masa kang aku update artikel ni.

BTW di akhir artikel aku lampirkan beberapa gambar filem dalam simpanan peribadi aku sendiri. Semoga tabah.

Ejad Fotopoyo

GALERI RACUN PEROSAK